SOS Médias Burundi

Kakuma, Juni 24, 2025 – UNHCR inasitisha msaada wa pesa taslimu katika kambi ya Kakuma na kupunguza mgao wa chakula. Kupungua kwa ufadhili wa kimataifa kunaweka zaidi ya wakimbizi 200,000 wakiwemo maelfu ya Warundi katika hatari. Maandamano yanaongezeka dhidi ya mfumo wa usaidizi unaoonekana kuwa usio wa haki.

Msaada wa pesa taslimu kwa wakimbizi katika kambi ya Kakuma na upanuzi wake huko Kalobeyei, kaskazini magharibi mwa Kenya, umesitishwa tangu Juni. Uamuzi huu usiokubalika unahusishwa na Shirika la Umoja wa Mataifa la Kuhudumia Wakimbizi (UNHCR) na ukosefu wa fedha za kutosha. Wakimbizi, kwa upande wao, wanashutumu hatua hiyo kuwa ina matokeo mabaya.

Mgogoro wa Kibinadamu Umezidi Kwa Kupungua kwa Ufadhili

UNHCR inataja uondoaji wa taratibu wa wafadhili kadhaa, hasa USAID, ambayo hapo awali ilifadhili zaidi ya 60% ya programu za kibinadamu zikiwanufaisha zaidi ya 80% ya idadi ya wakimbizi huko Kakuma. Mamlaka za Umoja wa Mataifa zinaonya kwamba ikiwa ufadhili mpya hautakusanywa, hali inaweza kuwa mbaya zaidi. UNHCR inasema kuwa sasa inanuia kuelekeza rasilimali chache zilizosalia kwenye huduma za afya.

Zaidi ya hayo, mgao wa chakula unaosambazwa kwa aina pia umepunguzwa. Hatua hii inafuatia sensa inayolenga kuainisha wakimbizi kulingana na kiwango cha mapato yao na uhuru wa kiuchumi. Makundi matatu, msaada tofauti

Kuanzia sasa, kila mkimbizi ameainishwa katika mojawapo ya makundi matatu yaliyoanzishwa na UNHCR:

Ya kwanza ni pamoja na wakimbizi wanaochukuliwa kuwa wanajitegemea, mara nyingi wanamiliki biashara, walioajiriwa na mashirika ya kibinadamu, au kuwa na mapato thabiti. Hawatapokea tena usaidizi wowote.

Ya pili ni kwa wale wenye kipato cha kawaida. Wataendelea kupokea nusu ya mgawo wao wa kawaida.

Kundi ya tatu, iliyo hatarini zaidi, ni pamoja na wazee, walemavu, wajane, mayatima, na watoto wasio na wasindikizaji. Watapata mara mbili ya mgawo wao wa kawaida.

Vigezo vinavyoonekana kuwa visivyo wazi na visivyo vya haki

Uainishaji huu umezusha maandamano makali katika kambi hiyo.
Wakimbizi kadhaa wanaamini kuwa mchakato huo uligubikwa na « mapungufu » na haukuegemea kwenye vigezo vya malengo na uwazi. Wanatoa wito kwa UNHCR kubatilisha uamuzi huu, ambao wanauona kuwa « usio wa kibinadamu » na wenye madhara makubwa.

Kwa upande wake, UNHCR inawahimiza wakimbizi kujumuika zaidi katika jumuiya inayowapokea na kutafuta fursa za kiuchumi ili wasitegemee tena misaada ya kimataifa, ambayo inapungua kila siku.

Kambi chini ya shinikizo

Kwa sasa kambi ya Kakuma inahifadhi zaidi ya wakimbizi 200,000 kutoka zaidi ya nchi kumi za Afrika Mashariki na Pembe ya Afrika. Miongoni mwao ni zaidi ya Warundi 25,000. Wakimbizi wengine wanatoka hasa Sudan Kusini, DRC, Ethiopia na Somalia.

Wakikabiliwa na hali hii ngumu, wakimbizi wa Kakuma wanahofia hali mbaya zaidi ya siku zijazo na zisizo na uhakika.

Kambi ya Kakuma ilianzishwa mwaka 1992 kaskazini-magharibi mwa Kenya ili kuwahudumia wakimbizi wanaokimbia migogoro ya kikanda.

Ni moja ya kambi kubwa zaidi za wakimbizi barani Afrika, ikiwa na zaidi ya watu 200,000 waliosajiliwa mnamo 2025.

Wakimbizi hao wanatoka hasa Sudan Kusini, Burundi, DRC, Somalia, na Ethiopia.

Kakuma imegawanywa katika sehemu kuu nne na ina ugani unaoitwa Kalobeyei.

Misaada ya kimataifa, ambayo sasa haitoshi, inatishia maisha ya watu walio hatarini zaidi.

Wakikabiliwa na hali hii ngumu, wakimbizi wa Kakuma wanahofia hali mbaya zaidi ya siku zijazo na zisizo na uhakika.