SOS Médias Burundi

Makamba, Mei 21, 2025- Wakati uchaguzi wa wabunge na manispaa wa Juni 5, 2025, unakaribia, vikundi vya ngoma za kitamaduni kusini mwa Burundi vinalaani vizuizi vilivyowekwa na CNDD-FDD. Kupigwa marufuku kutumbuiza kwa vyama vingine vya siasa, wasanii hawa wanakituhumu chama tawala kuwa kinavitumia kama vyombo huku wakiwalipa vibaya.

Vikundi vya ngoma za kitamaduni, hasa vile vilivyobobea katika ngoma za urithi wa Agasimbo kutoka Buragane, vinakabiliwa na shinikizo kubwa katika mkoa wa Makamba (kusini mwa Burundi). Katikati ya kipindi cha uchaguzi, wasanii hawa wanadai kulazimishwa kukataa maonyesho yanayotolewa na vyama vya upinzani, chini ya adhabu ya kulipiza kisasi.

Kwa mujibu wa ripoti kadhaa, kikundi cha wacheza sarakasi kilichopo Kayoba, katika tarafaa ya Makamba, hivi karibuni kilizuiwa kushiriki katika hafla iliyoandaliwa na CDP, chama cha upinzani, wakati wa uzinduzi wa kampeni zake mjini Burunga. Sababu? Agizo kutoka kwa maafisa wa ndani wa CNDD-FDD kuwakataza wasanii hawa kushirikiana na vyama vingine vya kisiasa hadi mwisho wa mchakato wa uchaguzi.

Hata hivyo, malipo yanayotolewa na chama tawala ni mbali na kuwaridhisha wasanii. « Chama cha CNDD-FDD hutulipa takriban faranga 40,000 kwa siku nzima, au chini ya 3,000 kwa kila mtu. « Ni ujinga, » analaumu mmoja wa wanachama wa kikundi hicho. Kinyume chake, baadhi ya vyama vya upinzani vinasemekana kutoa hadi faranga 200,000 za Burundi kwa huduma sawa.

Wengi wa wachezaji hawa wanaishi katika mazingira hatarishi. Wanafanya kazi kama walinzi, wafanyikazi wa shamba au watengeneza matofali ili kujikimu. Aidha, vyombo vya muziki, mavazi na vifaa ni wajibu wao, katika hali ambapo bei zinaendelea kuongezeka.

Wasanii hawa wanashutumu unyonyaji wa kisiasa wa sanaa yao na kutotambuliwa kabisa kwa mchango wao katika kukuza urithi wa utamaduni wa Burundi. « Tunatumiwa kama mandhari ya ngano bila heshima, » asema mmoja wao, akionekana kuwa na uchungu.

Licha ya malalamiko hayo, mamlaka za mitaa hazijajibu, na makundi yanaendelea kukabiliwa na shinikizo la kimya ili kucheza tu katika utumishi wa chama tawala. Ukweli ambao unaonyesha, kwa mara nyingine tena, siasa za mila za kitamaduni katika uchaguzi wa Burundi.